Интегрированный урок ( окружающий мир, родной язык, литературное чтение

на родном языке, русский язык, литературное чтение).

Школа: МБОУ «Кобяйская СОШ им.Е.Е.Эверстова»

Класс: 4 «а»

Учитель: Терехова А.С.

Тема урока: Играем, думаем, учимся (урок повторения).

Уруок сыала: 1. µ³рэппит темалары оонньуу к³м³тµнэн бэрэбиэркэлээ´ин, чи²этии

2. бэйэ кыа±ын бигэргэтэргэ иитии

3. бэйэлэрин хонтуруолланар, сыаналанар сатабылларын чи²этии

Уруок хаамыыта

I. Тэрээ´ин чаа´а.

- Бµгµ²²µ уруокпутугар нуучча, саха тылларыгар, литератураларыгар уонна тулалыыр эйгэ уруогар µ³рэппиппитин хатылыахпыт,

чи²этиэхпит. Уруокпутун оонньуу курдук ыытыахпыт. Уруокпут аата: ТОК – толкуйдаа, оонньоо, кыаххын ту´ан.

3 команда±а арахсабыт. 15 о±о 5-тиинэн. Хамаанда±а капитан талына±ыт.

II. Сµрµн чаа´а.

1 тµ´µмэх.

- Команда бэриллибит 3 б³л³х предметтэртэн (саха тыла уонна аа±ыы, нуучча тыла уонна аа±ыы, тулалыыр эйгэ) биир предмети талар. Ол

предмет боппуруо´угар 1 мµн сµбэлэ´э±ит уонна ким эппиэттиирин хамаанда капитана бы´аарар. С³пк³ эппиэттээбит команда±а фишка

бэриллэн и´эр. Оонньуу бµтµµтэ ханнык команда элбэх фишкалаа±ын к³рµ³хпµт.

Саха тыла - кµн бэлиэтэ ара±ас фишка.

Нуучча тыла – халлаан ³²³ халлаан кµ³±э фишка

Тулалыыр эйгэ - айыл±а ³²³ от кµ³±э фишка.

Саха тылын уонна аа±ыы уруогун сорудахтара

1. Айымньыларга автордарын булу²

Кµн Дьирибинэ

Ку´у ура±а´ынан да бултуурбут.

Лев Толстой

Э´э ³рµ´µйбµтэ

Тимофей Сметанин, Яков Стручков

Акула

Михаил Чооруо´ап

К³бµ³хтµµрµн аанньа кµ³х ки´иргэс

Эппиэтэ:

Кµн Дьирибинэ

К³бµ³хтµµрµн аанньа кµ³х ки´иргэс

Лев Толстой

Акула

Тимофей Сметанин, Яков Стручков

Ку´у ура±а´ынан да бултуурбут.

Михаил Чооруо´ап

Э´э ³рµ´µйбµтэ

2. Бэриллибит тыллар ханнык падежка туралларый?

Хаарынан, эйигиннээ±эр, хотойу.

Эппиэтэ: Хаарынан – туттуу падеж, эйигиннээ±эр - тэ²нии падеж, хотойу – туохтуу падеж.

3.

«Аҕа кэриэһэ» диэн таджик остуоруйатыгар кыра уол аҕа кэриэс-хомуруос тылын ылар. Үс түүн киниэхэ кыһыл көмүс ыҥыырдаах, үрүҥ

көмүс тэриллээх, көҕүстэригэр икки кынаттаах аттар кэлэн бараллар. Хайдах дьүһүннээх аттарый?

Эппиэтэ:

Маҥнайгы түүн – хара ат

Иккис түүн – тураҕас ат

Үһүс түүн – маҥан ат

4. Этии чилиэннэринэн, са²а чаастарынан ырыты².

Кµ³х халлааны уулаах былыт кµлµктээтэ.

Д. А. Д А. Т.

Эппиэтэ: Кµ³х халлааны уулаах былыт кµлµктээтэ.

5. «Үс кыһыл көмү

с статуэтка» остуоруйаҕа уол соломону ылан бастакы статуэтка кулгааҕын үүтүнэн укпута соломото айаҕынан тахсыбыт.

Ону туох диэн быһаарбытый?

Эппиэтэ:

Тугу истибитин барытын ыһа-тоҕо кэпсии сылдьар киһи курдук, оннук киһини итэҕэйэр сатаммат. Онон бу статуэтка сыаната

соччо улахана суох.

Вопросы по русскому языку и литературному чтению

1. Восстанови алгоритм разбора слов по составу.

А. Выдели корень слова.

Б. Выдели суффикс (суффиксы), если он есть в слове.

В. Выдели основу слова.

Г. Выдели окончание слова.

Д. Выдели приставку, если она есть в слове.

Ответ: ГВАДБ

2. Найди из преложения словосочетания.

На поляне краснеют крупные ягоды земляники.

Ответ: 1) крупные ягоды

2) ягоды земляники

3) краснеют на поляне

3. Определи вид произведения.

Николай Носов. Живая шляпа.

стихотворение

Агния Барто. Болтунья.

сказка

Илья и Соловей-разбойник.

рассказ

Братья Гримм. Бременские музыканты.

былина

Ответ:

Николай Носов. Живая шляпа.

рассказ

Агния Барто. Болтунья.

стихотворение

Илья и Соловей-разбойник.

былина

Братья Гримм. Бременские музыканты.

сказка

4. В поле ещё снег, а у зайчих уже родятся зайчата. Наевшись досыта материнского молока, они разбегаются и прячутся под кустами,

кочками. Зайчиха по всем полям скачет, давно уж про них и забыла.

Думаете, плохо зайчатам беспризорниками жить? Ничуть!

(Из рассказа В.В.Бианки «Сосунки в снегу»)

Объясните.

Ответ:

1. Им тепло: шубка у них.

2. Молоко у зайчат сладкое, густое. Зайчонок раз насосётся – потом несколько дней сыт. На восьмой-девятый день начнёт травку

зубрить.

5. В рассказе Валентины Осеевой «Так и ли не так?» мальчик, увидев чистенькую, аккуратную девочку говорит другу: «И совсем она не

аккуратная». Почему? Как вы думаете, в нашем классе есть такие дети?

Ответ:

За неё всё делает мама. Даже портфель несёт в школу. Ленивые не бывают аккуратными + свой ответ

Вопросы по окружающему миру.

1. Нуучча сирин араас кэм²э салайбыт дьон ааттарын-сололорун (звание) с³пк³ ааттаа.

Иван III (1480 cыллаахха)

император

Иван Грозный (1547 сыллаахха)

царь

Пётр Первый ( 1721 сыллаахха)

великий государь всея Руси

Эппиэтэ:

Иван III (1480 cыллаахха)

великий государь всея Руси

Иван Грозный (1547 сыллаахха)

царь

Пётр Первый ( 1721 сыллаахха)

император

2. Ки´и оло±ун устата 30 тоннаттан ордук а´ы сиир. Эн санаа±ар ол а´ын туохха ордук элбэ±и ороскуоттууруй:

а) улаатарыгар уонна организмын са²ардынарыгар.

б) тыыннаах сылдьар наадатыгар энергия ыларыгар.

Эппиэтэ: б) тыыннаах сылдьар наадатыгар энергия ыларыгар.

3. Э´иги иннигитигэр к³т³рд³р ойуулара уонна ааттара. Бол±ойон к³рµ². Барыта с³п дуо?

Эппиэтэ: кэ±э, кµ³рэгэй, туллук, барабыай.

4. Саас уонна сайын саҕаланыыта тоҕо ойуурга айдаарар, костёр уматар көҥүллэммэтий?

Эппиэтэ:

Айдаан, буруо сыта ойуур олохтоохторун куттуур. Уйаларын быраҕан барыахтарын сөп.

5.

Былыр Россияҕа Михаил Фёдорович ыраахтааҕылыыр кэмигэр табахтаан тутуллубут дьону бастакы сырыыга тилэхтэрин 60-на маһынан

охсоллор, оттон иккиһин тутуллубуттары муннуларын уонна кулгаахтарын быһаллар эбит.

Билигин табах буортутун туһунан бэрт элбэхтик этиллэр.

Эһиги санааҕытыгар табах туох буортулааҕый?

Эппиэтэ:

1. Тиис саһарар.

2. Айах куһаҕан сыттанар.

3. Тымыр ыалдьар. Оччоҕо киһи доҕолоҥ буолуон сөп.

4. Тыҥа ыалдьар.

5. Сөтөл иҥэр

6. Куруук тардар киһи бары органа сүһүрэр. Олоҕо кылгыыр + о±о бэйэтин эппиэтэ

Сынньала².

- Турдубут. Оскуолаттан тахсан тыа диэки бардыбыт (хаамабыт). Кумахтаах сиргэ кэллибит ( ытыспытын сууралыыбыт). Уулаах сири

туоруубут (бууттарын ытыстарынан охсоллор). Ойуурга кэллибит. Хаппыт сэбирдэх устун хаамабыт

( тилэхпитин со´он хаамабыт). Хайа, тииккэ мэкчиргэ олорор эбит. Мэкчиргэ т³б³тµн эргитэн ол-бу диэки к³рµ³лµµр ( т³б³нµ у²а-ха²ас

эргитии). Салгын сиэтибит, оонньоотубут, сынньанныбыт. Оскуолабытыгар кэлбит сирбитинэн т³нн³бµт.

Хаппыт сэбирдэх устун хаамабыт.

Уулаах сири туоруубут.

Кумах устун хаамабыт.

Уулуссанан хаамабыт.

2 тµ´µмэх.

- Блиц-турнир. Хас биирдии команда±а предмет аайыттан 12-лии боппуруос бэриллэр. Толкуйга бириэмэ бэриллибэт. Тута эппиэтин биэрэн

и´э±ит. Билбэт боппуруоскут кэллэ±инэ хамаанда капитана «дальше» диир. С³пк³ эппиэттээбит команда±а фишка бэриллэн и´эр.

1 команда

1. Что больше всего любил Карлсон? (варенье

и печенье)

2. Главное слово в словосочетании большая

синица (синица)

3. С какой буквы пишется предложение? (с

большой)

4. Докончи пословицу: Кончил дело – ...

(гуляй смело).

5. В сказке «Лисичка сестричка и серый волк»

почему волк опустил хвост в прорубь? (хотел

поймать рыбку)

6. Назови главные члены в предложении У

старой сосны прыгают белки (белки

прыгают).

7. Назови слова, поясняющие многозначность

слова: шишка (шишка ели, шишка на лбу)

8. В стихотворении С.Маршака «Почта» на

медной бляшке почтальона какая цифра? (5)

9. Автор сказки «Пятеро из одного стручка»

(Г.Х.Андерсен)

10. Падеж существительного за трактором

(творит. падеж).

11. Склонение существительного малина (1

склонение).

12. Сколько лет пролежал Илья Муромец на

печи? (33 года)

2 команда

1. Саха алфавитыгар хас буква баарый? (40)

2. Тиэкис араастара (ойуулаа´ын, тойонноо´ун)

3. Этиигэ икки эбэтэр хас да тыл биир ыйытыыга

хоруйдуур, биир тылы кытта ситимнэ´эр буоллахтарына

этии ханнык чилиэннэрэ диибитий? (биир уустаах

чилиэннэр)

4. Эн диэн солбуйар ааты та´аарыы падежка туруор

(эйигиттэн)

5. Туохтуур соруйар киэбин ыйытыыта (тугу гын, хайаа)

6. Паараласпыт туохтуурга холобурда а±ал (µ³рдэ-к³тт³,

ыллаата-туойда,...)

7. «Муммут уолаттар» ханнык норуот остуоруйатай?

(саха остуоруйата)

8. –Дьэ до±оор!

Нэ´ииччэ турбут дьиэ

Титирэстии тµспµт,

...

Дьиэлэрэ сууллан

Ньимис гына тµспµт!

- Туох хамсаа´ынтан сµрэ±э суох Сµ³рдээх Нэктэл 9 сыл

устата туттубут бала±ана сууллубутуй? (малаа´ын

тэрийээри эмээхсин алаадьы бу´ара олорон тэс гына

алаадьытын тиэрэ бырахпытыгар)

9. Манчаары Хаппар уолугар то±о Муос диэн аат

биэрбитий? (кµµ´µттэн с³±³н, кыайыгас, муос курдук

кытаанах диэн)

10. Н.Якутскай «Хотой до±оро» кэпсээнигэр хотой то±о

барбакка тиит т³рдµгэр олорор эбитий? (биир кыната баа

´ыран хаана таммалыы сылдьара)

11. Валерка Одесса±а тиийэн кµ³гµлээн тугу туппутуй?

(илдьирийбит бачыы²каны)

12. «¥с балыстыы» остуоруйа±а кыргыттар туохха

кубулуйбуттарый? (чарапаахы, оо±уй о±ус, тойон

ы²ырыа)

1. Туохтан эмит куттанна±ына сылгы то±о

тыбыырарый? (муннун ыраастыыр. Муннун

ыраастаата±ына хайа ³ттµттэн куттал суо

´уурун тµргэнник бы´аарар)

2. Кумаар туох ту´алаа±ый? (1) балыктарга,

к³т³рд³рг³ а´ылык; 2) µµнээйилэри

опыляйдыыр)

3. Ханнык отон кы´ыл, хара, ма²ан буоларый?

(хапта±ас)

4. А´ы²а кулгаа±а ханан баарый? (ата±ар)

5. Салгын температурата туохтан

тутулуктаа±ый? (кµн т³´³ µ³´э тахсарыттан)

6. Государство символлара (гимн, флаг,герб)

7. А±а дойду улуу сэриитэ буолбут датата (1941-

1945 сс.)

8. Саха сирин саамай улахан ³рµ´э (Лена)

9. Улахан ки´и тии´ин ахсаана (32).

10. Харах ки´и мэйиитин ханнык чаа´ын кытта

сибээстээ±ий? (мэйии кэтэх диэки чаа´ын

кытта)

11. Равновесиебыт органа ханна баарый? (во

внутреннем ухе)

12. Пётр Первай са±ана байыаннай

хараабылларга к³т³±µллэр былаах (Андреевскай

флаг).

1. Оо±уй о±ус хас атахтаа±ый? (8)

2. Са²а т³р³³бµт куобахтар харахтарынан к³р³лл³р

1. Каково было последнее желание старухи в

«Сказке о рыбаке и рыбке»? (владычицей

морской)

2. Спряжение глагола чистим (2 спряжение).

3. Каким словом можно заменить

прилагательное большой (громадный,

огромный, значительный, взрослый).

4. Сколько чашек и с чем и выпивали

букашки? (по 3 чашки с молоком и

крендельком)

5. Сколько детей было в семье у Малыша?

(трое)

6. Сколько звуков в слове алая? (5 звуков)

7. Противоположное по смыслу слово к слову

потерять (найти).

8. Однокоренное слово к слову рыба (рыбак,

рыбный, рыбачить)

9. Автор басни « Лебедь, Щука и Рак»?

(И.А.Крылов)

10. «Я теперь до старости

В нашем классе староста.

А чего мне хочется?-

Стать, ребята, лётчицей.»

- Из какого произведения эти строчки?

(Болтунья. А.Л.Барто)

11. В сказке Братьев Гримм «Горшок каши»

после каких слов горшок начинает варить

кашу? (-Раз, два, три,

Горшочек, вари!)

12. Корень слова походный (-ход-)

3 команда

1. Суффикс слова морской (-ск-)

2. Род существительного камень ( муж. род)

3. Что роняла изо рта добрая девушка при

1. Саха тылыгар хас а´а±ас дор±оон баарый? (8)

2. Тиэкис чаастара (са±аланыыта, сµрµн чаа´а, бµтµµтэ)

3. Кµн са²а кылайа тахсыыта, ыраа´ыйа±а туруйалар

к³рс³лл³р. Тэнийбит этии дуу, тэнийбэтэх этии дуу?

( тэнийбит)

4. Ханнык падеж кимнэ? туохта? ыйытыыларга

эппиэттиирий? (араарыы падеж)

5. Аат тыл да±аа´ын аат суолтатыгар туттуллуутугар

холобурда а±алы² (таас дьиэ, ...)

6. «сытар ына±ы туруорбат ки´и» сомо±о тыл суолтатын

бы´аары² (сымна±ас, к³рсµ³, сэмэй)

7. «Кэ±э» остуоруйа±а о±олор ийэлэрэ то±о барбытый?

(о±олор ийэлэрин а´ымматтар)

8. Ханнык µйэлэр баалларай? (кыргы´ыы, ³л³рсµµ µйэтэ,

бы´ылаан µйэтэ, ойдуо µйэтэ).

9. Кµнµс к³мµ´э, тµµн алтана (кµн, ый)

10. «¥³рэ±ин ха´ан бµтэрэн, µлэ´ит буолуой, кырдьан ³л³н

хаалыы´ык,»-диэбиттэр о±олор, бары бытыгын тутан

к³рдµлэр. Ким бытыгын тутан к³рдµлэр? Ха´ыс кылааска

µ³рэнэрий? (Макар, 5 кылаас µ³рэнээччитэ)

11. «А±а кэриэ´э» остуоруйа±а а±а к³м³л³³х кэриэс тылын

ханнык уол ылбытый? (кыра уол)

12. Чабыр±ах к³нн³рµ хо´оонтон туох уратылаа±ый?

(сорох тыла ³йд³мм³т, тµргэнник аа±ыллар)

1. Саха т³рµт дор±оонноруттан биири ааттаа (±, дь, ², нь,

³, ´, µ)

2. Эн хантан кэлли²? Бу этии ханнык к³рµ²эй? (ыйытыы

дуо? (к³р³лл³р)

3. Туох т³б³тµнэн та²нары утуйарый? (летучая

мышь)

4. Сир аччатыллыбыт модела (глобус)

5. Ханнык µµнээйини йод уонна вата оннугар

туттуохха с³бµй? (мох-сфагнум)

6. Государство сµрµн сокуона (конституция).

7. Пётр Первай т³рµттээбит куората (Санкт-

Петербург)

8. Саха сирэ ханнык айыл±а зонатыгар

сытарый? (тай±а зонатыгар)

9. Хомурдуос скелета ханныгый: тас (наружнай)

дуу, ис (внутреннэй) дуу? (тас(наружнай)

скелеттаах)

10. Минньигэс амтаны тылбыт ханнык ³ттµнэн

билэбитий? (тыл т³б³тµнэн)

11. Скелеты барытын тута сылдьар у²уох

(позвоночник).

12. Чингисхан сиэнэ, Золотая орда салайааччыта

(хан Батый).

1. ¥³н-к³йµµр суунар дуо? (µгµстэрэ суунар)

2. Туох ата±ынан ууну и´иэн с³бµй? (ба±а)

3. Бастакы ардах ханнык ыйга тµ´ээччиний?

каждом слове в сказке Шарля Перро «Фея»?

( цветок или драгоценный камень)

4. Кого старик назвал музыкантом в рассказе

В. Бианки «Музыкант»? (медведя)

5. Отгадайте загадку:

Лежит – молчит,

Подойдёшь – заворчит.

Кто к хозяину идёт,

Она знать даёт. (собака)

6. К какой части речи относится слово мы

(местоимение)

7. Сколько слогов в слове муравейник? (4

слога)

8. По цели высказывания какие предложения

бывают? (повествовательные,

вопросительные, побудительные).

9. Переведите глагол читал в неопределенную

форму (читать).

10. Кто украл дочь тойона в якутской сказке

«Семеро братьев»? (орёл)

11. Назови бременских музыкантов (осёл,

собака, кот, петух).

12. Что помогло девочке выздороветь в сказке

«Пятеро из одного стручка» Г.Х.Андерсена?

(зеленый росток горошка)

этии)

3. –лар сы´ыарыы тугу к³рд³р³рµй? (элбэх ахсааны)

4. Суолга диэн аат тыл ханнык падежка турарый? (сы

´ыарыы падежка)

5. Сотору сайын буолуо. Бу этиигэ туохтуур ханнык

бириэмэни к³рд³р³рµй? (кэлэр бириэмэ).

6. Ат диэн тыл суолталарын бы´аары² (ат-сылгы, дьиэ

сµ³´µтэ, ат-айаххын ат)

7. Рафаэль Ба±атаайыскай «Э´элээх куобах» айымньыта

остуоруйа дуо? (µгэ)

8. Майа±атта±а ийэтэ тугу и´эрдэн ата±ар туруорбутуй?

(кытыйа±а хаан а±алан и´эрдибит)

9. £с хо´оонун ситэр: Эйэ±эс ки´и ... (элбэх до±ордоох)

10. – Бэ±э´ээ а±ам µс кустаах кэллэ. Эмистэр да эмистэр!

£лµ³скэ оннугар эппиэттээ² (Па, ол диэн ... Мин а±ам

биирдэ 8 кустаах, 1 хаастаах кэлбитэ ...)

11. Ку´а±ан кусчаан туох к³т³р эбитий? (куба)

12. Михаил Чооруо´ап «Э´э ³рµ´µйбµтэ» кэпсээнигэр э´э

булчуту хайдах а´аппытый? (сылаас-сымна±ас ыты´ын

эмтэрбит)

(ыам ыйыгар)

4. Сир бэйэтин тула биирдэ эргийэригэр т³´³

бириэмэ аа´арый? (24 чаас)

5. Ки´и бэйэтэ ы´ар, олордор, к³р³р-харайар

µµнээйитин ханнык µµнээйи диибитий?

(культурнай µµнээйи)

6. Тµ³рт сылга биирдэ норуот талар Россия

государствотын салайааччыта (президент).

7. Аан дойдуга хас океан баарый? (4)

8. Ки´и айыл±аттан бэриллибит та²а´а (тирии).

9. Ки´и организмын бары µлэтин салайар орган

(нервнэй система)

10. Ки´и кулгаахтарын ааттаа (наружное ухо,

среднее ухо, внутреннее ухо)

11. «Побеждают не числом, а уменьем» диэбит

нуучча полководе´а (А.В.Суворов).

12. 1755 с. Россия±а бастакы университеты

Москва±а арыйбыт нуучча улуу учёнайа

(М.В.Ломоносов).

3 тµ´µмэх. Бэйэ µлэтин тµмµгµн та´аарыы

- Командаларга бэриллэр координатнай хаптал. Билигин фишкаларгыт ахсаанын аа±ан баран диаграмма о²оро±ут. ОХ оська (абсцисса±а)

предметтэр ааттара сурулла сылдьар. Ось ОУ (ордината±а) э´иги хас с³пт³³х эппиэти биэрбиккит бэлиэтэнэр. Столбчатай диаграмма

о²оро±ут. Предметтэринэн тус-ту´унан ³²н³рµнэн кырааскалыыгыт. О²орон бµппµт б³л³х диаграмматын дуоска±а та´ааран ыйыыр.

III. Уруогу тµмµктээ´ин.

- 1 б³л³х ордук µчµгэйдик билэр эбит ... Сыаналара.

- 2 б³л³х ордук µчµгэйдик билэр эбит ... Сыаналара.

- 3 б³л³х ордук µчµгэйдик билэр эбит ... Сыаналара.

Дьиэ±э сорудах: Сарсын буолар уруоктары толорорго т³´³ бириэмэни ыыппыккытын кэтээн к³р³н математика тэтэрээтигэр диаграмма

о²оро±ут.

Бу о²орбут диаграмма±ытыгар майгыннатан о²оро±ут. Бириэмэни к³рд³р³р клетка±ыт улахана 3 клетка. 1 клетка = 20 мµн.